Cơn sốt giá chung cư đang bùng nổ, với mức giá hiện tại tăng 31% so với quý 1/2023. Nguyên nhân chính là do chênh lệch cung – cầu, chi phí xây dựng cao và hiện tượng đầu cơ. Tình trạng này gây áp lực lớn lên người mua và thị trường, đồng thời dẫn đến xu hướng “ngại cưới, lười sinh” đáng báo động.
Thực trạng giá cao “nóng sốt”
Thị trường chung cư hiện đang chứng kiến cơn sốt giá cao và chưa có dấu hiệu giảm, đặc biệt là ở Hà Nội và TP. HCM. Những con số thống kê từ Batdongsan.com.vn cho thấy giá nhiều tòa chung cư bình dân tăng khoảng 12% trong tháng qua trong khi căn hộ trung – cao cấp tăng khoảng 3 – 5%. Đơn cử như giá Vinhomes Ocean Park sơ cấp trong quý 2/2024 đạt 65tr/m2, tăng 25% so với quý 1/2024 và tăng 30% so với cùng kỳ năm 2023.
Ông Nguyễn Quốc Anh – Phó tổng giám đốc Batdongsan.com.vn dự đoán giá chung cư vẫn sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới do thị trường đang ở giai đoạn khởi sắc ổn định. Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản (VARS) cũng cho biết giá phân khúc này rất khó giảm khi chưa giải quyết được tình trạng lệch pha cung – cầu.
Nguyên nhân do đâu?
Theo ông Võ Huỳnh Tuấn Kiệt, Giám đốc cấp cao CBRE Việt Nam, nguyên nhân chính của việc tăng giá chủ yếu do nguồn cung khan hiếm còn cầu tăng cao. Theo Bộ Xây dựng, trong quý 1/2024, cả nước chỉ có 10 dự án nhà ở thương mại hoàn thành với khoảng 4.700 căn, giảm 34.5% so với quý trước và 71.4% so với cùng kỳ năm trước. Số dự án nhà ở xã hội hoàn thành cũng rất ít, chỉ có 5 dự án với 2.000 căn hộ, hầu hết ở các tỉnh Bắc Giang, Thái Bình,…
Bên cạnh đó, theo ông Kiệt, chi phí xây dựng cũng đang gia tăng, bao gồm nguyên vật liệu, nhân công, chi phí liên quan đến thu hồi đất và giải phóng mặt bằng. Đặc biệt, một số nhà đầu tư và môi giới còn lợi dụng tình trạng khan hiếm cung để đầu cơ khiến giá nhà đến tay người sử dụng cuối bị thổi lên nhiều lần.
Ảnh hưởng đáng báo động đến thị trường và xã hội
Sự tăng giá chung cư tác động nghiêm trọng đến người mua, thị trường và xã hội. Nếu không cải thiện sớm nguồn cung thì áp lực giá nhà chung cư tại các đô thị lớn sẽ tiếp tục tăng khiến những người có nhu cầu phải tạm dừng kế hoạch. Đơn cử như group facebook “Cộng đồng dừng mua nhà Hà Nội để tránh ngáo giá” đã thu hút gần 120K thành viên trong thời gian ngắn, phản ánh mối lo ngại của nhiều người.
Với thị trường, giá cao không chỉ ảnh hưởng đến các phân khúc nhà ở khác mà còn làm tăng giá đất tại các khu vực lân cận, tạo hiệu ứng dây chuyền khó kiểm soát. Theo VARS, giá nhà cao cũng ảnh hưởng đến quyết định kết hôn và sinh con của người trẻ vì áp lực tài chính. Tình trạng này có thể dẫn đến thiếu hụt nguồn nhân lực trẻ trong tương lai, đặt ra những thách thức lớn về an sinh xã hội.
Thực tế cho thấy, TP. HCM – nơi có giá nhà và chỉ số giá sinh hoạt theo không gian (SCOLI) cao, cũng đang là thành phố có độ tuổi kết hôn trễ nhất và mức sinh thấp nhất cả nước.
Giải pháp đề xuất cho doanh nghiệp và nhà nước
Để giải quyết cơn sốt này, theo VARS rất cần có những giải pháp đồng bộ, mang tính tổng thể từ chính sách đến thực thi pháp lý. Các nước phát triển như Nhật Bản đã thành công với trợ cấp tài chính khoảng 600.000 yên (hơn 130 triệu đồng) cho cặp đôi mới kết hôn nhằm giảm chi phí nhà ở. Việt Nam có thể tham khảo mô hình này và cần triển khai các chính sách cụ thể hơn, như hỗ trợ mua nhà ở xã hội cho các cặp vợ chồng có hai con, đồng thời phát triển nhà ở thương mại giá hợp lý để giải quyết bài toán dân số đông.
Đồng thời, cơ quan quản lý Nhà nước cần tiếp tục thực hiện công tác cải cách thủ tục hành chính, phòng chống tham nhũng để loại bỏ các “chi phí không tên” trong quá trình phát triển dự án, giúp giá nhà hợp lý hơn. Doanh nghiệp bất động sản cũng nên điều chỉnh chính sách giá bán và chính sách bán hàng phù hợp với chi phí đầu tư, nhằm đảm bảo thị trường phát triển ổn định và bền vững.
Có thể nói, cơn sốt giá chung cư hiện tại không chỉ là một vấn đề của riêng thị trường bất động sản mà còn có tác động sâu rộng đến đời sống xã hội và nền kinh tế. Để giải quyết hiệu quả, cần sự vào cuộc đồng bộ từ các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng, nhằm tạo ra một thị trường bất động sản công bằng, bền vững và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân.